Tại trang trại điện mặt trời Goorambat East của công ty năng lượng Engie ở Victoria, Australia, gần 500.000 tấm pin năng lượng mặt trời đang được lắp đặt với tốc độ đáng kinh ngạc, vượt xa tiến độ dự kiến.
Bí quyết đằng sau thành công này không chỉ nằm ở đội ngũ kỹ sư lành nghề mà còn ở một yếu tố bất ngờ: Những robot thông minh sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI).
Dẫn đầu cuộc cách mạng này là đội robot LUMI S4, do công ty Luminous Robotics (Mỹ) phát triển, được tài trợ 4,9 triệu đô Úc (3,3 triệu USD) từ Cơ quan Năng lượng Tái tạo Australia (ARENA).
Với công nghệ AI tiên tiến, các robot này tự động nâng và đặt các tấm pin năng lượng mặt trời lên giá đỡ, biến công việc nặng nhọc trước đây thành một quy trình trơn tru, hiệu quả. Con người chỉ cần can thiệp để cố định các tấm pin, giảm đáng kể rủi ro chấn thương và thời gian thi công.
Ngoài Luminous, dự án còn thử nghiệm các sản phẩm từ Built Robotics với robot đóng cọc và Leapting với robot lắp đặt tấm pin. Những cỗ máy này đã chứng minh khả năng hoạt động linh hoạt dưới nhiều điều kiện thời tiết, mang lại chất lượng và an toàn vượt trội so với phương pháp thông thường.
Nhờ robot, dự án Goorambat East với công suất 250 MW – đủ cung cấp điện cho hơn 100.000 hộ gia đình – đang tiến tới hoàn thành sớm hơn dự kiến, với sẽ lần đầu tiên kết nối lưới điện vào cuối tháng 10, và đi vào vận hành đầy đủ vào giữa năm 2026.
Robot của Luminous tự động nâng và đặt các tấm pin năng lượng mặt trời lên giá đỡ. Ảnh: Renewables Now
Ông Justin Webb, đại diện của Engie tại công trường, gọi đây là "tương lai của xây dựng điện mặt trời" khi công nghệ này không chỉ giúp giảm chi phí xây dựng, mà từ đó còn hạ giá năng lượng mặt trời cho người tiêu dùng.
"Năng suất cao hơn dự kiến của các hệ thống tự động này sẽ giúp giảm chi phí cho các dự án năng lượng tái tạo và cho phép các dự án được xây dựng trong thời gian ngắn hơn – điều này sẽ giúp giảm chi phí năng lượng cho người tiêu dùng và có khả năng cho phép xây dựng thêm nhiều trang trại năng lượng mặt trời", ông Webb cho biết.
Ông lưu ý rằng chúng cũng có thể mang lại lợi ích cho các dự án năng lượng mặt trời ở những vùng xa xôi, khắc nghiệt, nơi điều kiện làm việc không an toàn cho người lao động.
Sự xuất hiện của robot tại Goorambat East không thay thế con người mà tạo ra một mô hình hợp tác lý tưởng: Robot xử lý các công việc lặp lại, nguy hiểm, trong khi con người tập trung vào các nhiệm vụ đòi hỏi kỹ năng cao. Sự kết hợp này không chỉ giúp hoàn thành dự án nhanh hơn mà còn nâng cao kỹ năng cho lực lượng lao động tái tạo.
Luminous và ARENA dự kiến sẽ chia sẻ bộ dữ liệu nguồn mở từ các thử nghiệm tại Goorambat East.
Thành công tại Goorambat East mở ra triển vọng cho các dự án điện mặt trời lớn hơn, như Upper Calliope 1,1 GW ở Queensland hay các siêu dự án hàng GW ở Northern Territory và Western Australia.
Robot AI hứa hẹn sẽ là chìa khóa để hiện thực hóa những kế hoạch đầy tham vọng này, đưa năng lượng mặt trời trở thành trụ cột của tương lai năng lượng sạch.
Minh Đức (Theo Renew Economy, Interesting Engineering)
