Tại Quảng Bình có một ngôi làng được biết đến với cảnh đẹp “bồng lai tiên cảnh”. Ngôi làng đó chính là Tân Hoá.
Vào năm 2023, Tân Hoá được Tổ chức Du lịch Thế giới (UNWTO), cơ quan của Liên hợp quốc, vinh danh là “Làng du lịch tốt nhất thế giới”. Đây cũng là ngôi làng duy nhất tại Việt Nam được UNWTO tôn vinh trong năm đó.
Trước đó, Tân Hóa đã từng được đạo diễn Hollywood lựa chọn làm bối cảnh cho bộ phim bom tấn năm 2017 Kong: Đảo đầu lâu.
Ngoài ra, ngôi làng này cũng được các đạo diễn Việt Nam chọn mặt gửi vàng làm bối cảnh trong một số bộ phim: “Người Bất Tử”, “Truyền thuyết về Quán Tiên”,...
Trước khi được cả thế giới biết đến là “Làng du lịch tốt nhất thế giới” thì Tân Hoá trong quá khứ là vùng đất của lũ lụt. Nơi đây gắn chặt với “danh hiệu” vùng “rốn lũ” khi thường xuyên ngập chìm trong nước lũ.
Theo người dân sống tại Tân Hoá ngày trước lũ đến là cả làng chạy lên núi, sống trong lo âu. Đến khi nước rút, mọi người tất tả chạy về lại nhà thì mọi thứ đều bị nước cuốn trôi, mất trắng.
Sau trận lũ lịch sử năm 2010, người dân xã Tân Hóa có sáng kiến làm bè phao. Mô hình “sống chung với lũ” thể hiện tinh thần lạc quan của người dân và hòa quyện một cách hài hòa với thiên nhiên, kể cả trong những ngày lũ dữ.

Hình ảnh làng Tân Hoá ngập lụt chụp từ trên cao.
Tính đến năm 2023, Tân Hóa đã có gần 620 căn nhà nổi được xây dựng để ở, đảm bảo 100% hộ dân có thể thích ứng, an toàn và sống chung với lũ.
Chia sẻ trên VTV24, ông Trương Sơn Bài (Tân Hoá, Minh Hoá, Quảng Bình) cho biết: “Khi lũ lên nhà phao sẽ nổi lên tới đó phục vụ cho cuộc sống của người dân... Khi phát triển du lịch, khách du lịch quốc tế tới đây đã rất ngạc nhiên với nhà phao”.
Thích ứng với thời tiết làm du lịch độc đáo
Từ năm 2011, du khách trong nước và quốc tế biết đến Tân Hoá nhiều hơn thông qua các tour du lịch mạo hiểm khám phá hệ thống hang động.
Tân Hoá ở giữa các dãy núi đá vôi, có nhiều hệ thống hang động được kiến tạo qua hàng triệu năm. Núi đá vôi ở Tân Hoá có nhiều hang động như: Hang con Chuột, hang Dơi, hang Tụng, hang Tú Làn…
Tận dụng những thế mạnh của tự nhiên ban tặng Tân Hoá đã đẩy mạnh phát triển du lịch nghỉ dưỡng, khám phá. Tạo ra kinh tế bền vững cho người dân Tân Hoá.
Tân Hoá đang được định hướng phát triển theo mô hình làng du lịch thích ứng với thời tiết, cung cấp các trải nghiệm đa dạng cho du lịch từ homestay, trải nghiệm công việc làm nông, ăn uống tại nhà dân, quầy hàng lưu niệm và trong các dịch vụ đa dạng khác dành cho khách du lịch.

Tân Hoá được công nhận là "làng du lịch tốt nhất thế giới"
Với định hướng độc đáo, sáng tạo trong việc phát triển mô hình du lịch thích ứng thời tiết, Tân Hóa đã được UNWTO công nhận là một trong những Làng du lịch tốt nhất.
Đến nay, Tân Hóa trở thành làng du lịch thích ứng thời tiết với các sản phẩm du lịch độc đáo, đặc trưng. Giai đoạn 2013 - 2023, tổng số lượt khách đón và phục vụ tại Tân Hoá là 63.115 lượt khách.
Nhờ có du lịch, người dân tại Tân Hoá cũng đã giữ gìn được bản sắc văn hoá riêng của người Nguồn (tên gọi cộng đồng dân tộc thuộc nhóm Việt - Mường).
Du lịch đã thay đổi Tân Hóa, giúp người dân nơi đây hiểu rằng, chỉ có bảo vệ tài nguyên rừng, bảo vệ môi trường và góp phần chống biến đổi khí hậu thì mới tránh được thiên tai, bão lụt.