Ảnh minh họa
Rogue Wi-Fi là gì?
Rogue Wi-Fi, hay còn gọi là rogue access point , là một điểm phát sóng không dây được thiết lập mà không có sự cho phép của quản trị viên mạng. Theo Stratus InfoSystems, nó có thể chỉ là thiết bị cá nhân do nhân viên vô tình mang vào văn phòng, nhưng nguy hiểm hơn, đó có thể là công cụ do tin tặc cài đặt để chiếm quyền kiểm soát mạng nội bộ.
Hacker thường dựng lên một mạng Wi-Fi có tên gần giống với mạng thật để đánh lừa người dùng. Ví dụ, tại một quán cà phê có mạng “CoffeeShop”, kẻ xấu có thể thiết lập mạng “CoffeeShop_Free” để đánh lừa. Khi người dùng vô tình kết nối, toàn bộ dữ liệu sẽ đi qua hệ thống của tin tặc, tạo cơ hội cho chúng nghe lén, đánh cắp mật khẩu, thông tin ngân hàng, hoặc cài mã độc vào thiết bị.
Theo SecurityMetrics, chỉ cần một thiết bị nhỏ gọn cắm vào cổng USB hoặc ổ mạng, tin tặc có thể dựng điểm phát sóng giả đủ sức “bẫy” hàng chục người cùng lúc ở những không gian công cộng. Một số thiết bị thậm chí có khả năng bắt chước giống thật đến mức người dùng gần như không thể phân biệt đâu là thật, đâu là giả.
Khi sự tiện lợi biến thành hiểm họa
Những hệ lụy từ việc kết nối nhầm vào Rogue Wi-Fi không dừng lại ở việc lộ mật khẩu. Kaspersky cảnh báo rằng dữ liệu cá nhân có thể bị rao bán trên chợ đen, bị sử dụng cho mục đích lừa đảo hoặc trở thành bước đệm cho các cuộc tấn công tinh vi hơn. Không ít nạn nhân chỉ nhận ra khi tài khoản ngân hàng bị rút sạch hoặc dữ liệu riêng tư bị phát tán công khai.
Trong môi trường doanh nghiệp, mức độ nguy hiểm càng lớn. Portnox cho biết một rogue access point có thể trở thành cửa ngõ để tin tặc xâm nhập vào hệ thống, đánh cắp thông tin khách hàng, kế hoạch tài chính hay dữ liệu nghiên cứu. Thiệt hại không chỉ dừng lại ở tiền bạc, mà còn ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu và niềm tin đối tác.
Verimatrix bổ sung rằng, các mạng giả mạo còn có thể phát tán phần mềm độc hại, trong đó có ransomware – khiến thiết bị bị khóa hoặc dữ liệu bị mã hóa đòi tiền chuộc. Bên cạnh đó, rogue Wi-Fi còn gây nhiễu, làm giảm hiệu suất mạng, khiến truy cập chậm chạp và gián đoạn dịch vụ.
Điều đáng lo ngại là nhiều thiết bị có xu hướng tự động kết nối lại với mạng Wi-Fi quen thuộc (SSID). Chính sự “thuận tiện” này vô tình trở thành điểm yếu để kẻ gian khai thác, biến Wi-Fi công cộng thành chiếc bẫy vô hình, đe dọa trực tiếp đến an toàn số và tài sản.
Làm gì để bảo vệ bản thân?
Để giảm thiểu rủi ro, Kaspersky khuyến nghị không nên dùng Wi-Fi công cộng cho các hoạt động nhạy cảm như đăng nhập ngân hàng hoặc email quan trọng. NordLayer cũng lưu ý rằng những nơi đông người như sân bay hay hội nghị thường là điểm nóng của mạng giả mạo, vì vậy dữ liệu di động hoặc mạng cá nhân vẫn là lựa chọn an toàn hơn.
Một biện pháp quan trọng khác là tắt chế độ tự động kết nối (auto-connect) để tránh vô tình rơi vào bẫy. Trước khi kết nối, nên kiểm tra kỹ tên mạng, vì kẻ gian thường chỉ thay đổi một ký tự nhỏ để đánh lừa.
Trong trường hợp bắt buộc phải sử dụng Wi-Fi công cộng, VPN trở thành tuyến phòng thủ hữu hiệu. Theo Kings-Guard, VPN giúp mã hóa toàn bộ dữ liệu, khiến thông tin trở nên vô dụng ngay cả khi bị chặn.
Ngoài ra, Cơ quan công nghệ thông tin bang Washington (Mỹ) khuyến cáo nên tắt các tính năng chia sẻ dữ liệu như chia sẻ file hoặc AirDrop khi kết nối mạng công cộng để ngăn ngừa xâm nhập trái phép. The Times cũng cảnh báo không nên cắm thiết bị vào cổng USB công cộng, bởi đây có thể là kênh để phát tán mã độc hoặc đánh cắp dữ liệu.
Một giây lơ là có thể khiến dữ liệu và tài sản rơi vào tay kẻ xấu. Vì thế, người dùng đừng để sự tiện lợi của Wi-Fi công cộng trở thành cái giá phải trả cho an toàn cá nhân. Thói quen kết nối an toàn và cảnh giác sẽ giúp giảm thiểu rủi ro trong thế giới mạng đầy biến động.
