Máy bay ném bom Tu-160M: “Thiên nga trắng” thống trị bầu trời
Cuộc “đại tu” trên máy bay ném bom Tu-160M được thực hiện để tái định vị vai trò của mẫu oanh tạc cơ huyền thoại này trong chiến đấu hiện đại.
Nga vừa công bố một chương trình đầy tham vọng nhằm hiện đại hóa máy bay ném bom Tu-160M "Thiên nga trắng" mang tính biểu tượng của mình, đồng thời thúc đẩy các kế hoạch cho một máy bay thế hệ tiếp theo.
Phương pháp tiếp cận theo hai hướng này làm nổi bật trọng tâm chiến lược của Moscow trong việc tăng cường khả năng tấn công tầm xa và đảm bảo ngành công nghiệp hàng không vũ trụ Nga vẫn là đơn vị dẫn đầu trong đổi mới hàng không quân sự.
Tu-160M là máy bay ném bom thế hệ tiếp theo được trang bị tên lửa siêu thanh. White Swan (Thiên nga trắng) được NATO gọi là Blackjack. Ảnh: National Interest
Tu-160M, thường được gọi là "Thiên nga trắng", là máy bay ném bom chiến lược hàng đầu của Nga và là máy bay chiến đấu siêu thanh lớn nhất thế giới. Được thiết kế chủ yếu cho các nhiệm vụ thông thường và hạt nhân tầm xa, White Swan đại diện cho một thành phần quan trọng trong khả năng răn đe chiến lược và triển khai sức mạnh không quân của Nga.
Việc hiện đại hóa Tu-160M không chỉ nhằm mục đích duy trì sự phù hợp của máy bay ném bom mà còn là một cuộc "đại tu" được thiết kế để tái định vị vai trò của mẫu oanh tạc cơ huyền thoại này trong chiến đấu hiện đại.
Điều này liên quan đến việc cải tiến các khả năng tác chiến điện tử (EW) mới, hệ thống tấn công chính xác và nâng cao khả năng sống sót của nền tảng trước các mối đe dọa phòng không mới nhất.
Oanh tạc cơ chiến lược Tu-160M đậu trong nhà máy hàng không Kazan, Nga. Ảnh: Militarnyi
Trọng tâm của chương trình nâng cấp Tu-160M là hệ thống điện tử hàng không và hệ thống nhiệm vụ tiên tiến. Máy bay ném bom được trang bị buồng lái hoàn toàn kỹ thuật số với màn hình đa chức năng, giúp giảm khối lượng công việc của phi công và nâng cao nhận thức về tình huống.
Hệ thống dẫn đường mới tích hợp định vị vệ tinh GLONASS với dẫn đường quán tính để đảm bảo thực hiện nhiệm vụ chính xác, ngay cả trong môi trường không có GPS.
Radar nâng cấp NV-70M cung cấp khả năng phát hiện vượt trội, cho phép oanh tạc cơ Nga xác định và theo dõi mục tiêu ở phạm vi mở rộng trong khi vẫn cung cấp chức năng bám địa hình khi bay ở độ cao thấp.
Tu-160M là phiên bản cải tiến của Tu-160, kế thừa khoảng 60% linh kiện của phiên bản cũ. Ảnh: Business Insider
“Thiên nga trắng” trong một cuộc tập trận gần Căn cứ không quân Engels, cách thủ đô Moscow 700 km về phía Đông Nam. Ảnh: Business Insider
Hệ thống vũ khí của oanh tạc cơ đã được cải tiến đáng kể để hỗ trợ nhiều loại đạn dược hiện đại hơn. Ngoài tên lửa hành trình trang bị vũ khí hạt nhân truyền thống, Tu-160M còn tương thích với tên lửa hành trình tầm xa Kh-101 và Kh-102 tiên tiến, mang lại khả năng tàng hình và nhắm mục tiêu chính xác.
Những tên lửa này có tầm bắn trên 3.000 dặm (4.800 km), cho phép Tu-160M tấn công các mục tiêu trong khi hệ thống phòng thủ của đối phương không thể vươn tới. "Thiên nga trắng" cũng có khả năng triển khai các loại đạn dược thông thường, bao gồm bom nổ mạnh và bom xuyên phá, giúp máy bay linh hoạt cho cả nhiệm vụ chiến lược và chiến thuật.
Một trong những đặc điểm nổi bật của Tu-160M là động cơ NK-32-02, được coi là động cơ phản lực cánh quạt mạnh nhất từng được lắp trên máy bay chiến đấu. Những động cơ này tạo ra lực đẩy tối đa 55.115 pound mỗi động cơ, cho phép máy bay ném bom đạt tốc độ siêu thanh lên tới Mach 2 trong khi mang theo toàn bộ tải trọng.
Biến thể NK-32-02 mới cải thiện hiệu suất nhiên liệu và mở rộng phạm vi hoạt động của máy bay lên tới khoảng cách 7.500 dặm (12.000 km) mà không cần tiếp nhiên liệu.
Khả năng tiếp nhiên liệu trên không đối với Tu-160M giúp tăng cường thêm sức bền, biến nền tảng này thành công cụ thiết yếu để triển khai sức mạnh toàn cầu và đảm bảo vị thế thống trị bầu trời của "Thiên nga trắng".
Tu-160 của Nga thường được so sánh với B-1B Lancer của Mỹ (trong ảnh). Ảnh: Business Insider
Để đảm bảo khả năng sống sót trong môi trường ngày càng cạnh tranh, Tu-160M tích hợp các hệ thống tác chiến điện tử tiên tiến (EW), bao gồm bộ thu cảnh báo radar, thiết bị gây nhiễu chủ động và bộ phân phối biện pháp đối phó có khả năng triển khai pháo sáng và mồi bẫy để đánh lừa radar và tên lửa tầm nhiệt của đối phương.
Các hệ thống này hoạt động đồng bộ, đảm bảo máy bay ném bom có thể xuyên thủng mạng lưới phòng không tinh vi của đối phương mà không thể bị đánh chặn.
Việc nâng cấp cấu trúc cho Tu-160M phản ánh sự tập trung vào cả độ bền và hiệu suất. Các vật liệu tiên tiến, bao gồm titan và vật liệu tổng hợp, đã được sử dụng trong các thành phần chính của khung máy bay để giảm trọng lượng trong khi vẫn duy trì tính toàn vẹn của cấu trúc.
Khung máy bay được thiết kế với cấu hình cánh cụp cánh xòe, cho phép "Thiên nga trắng" tối ưu hóa khí động học cho các chế độ bay khác nhau, từ bay hành trình cận âm đến tốc độ siêu thanh.
Mặc dù quá trình hiện đại hóa Tu-160M là một bước tiến lớn, nhưng ngành công nghiệp hàng không vũ trụ của Nga không dừng lại ở đó. Công việc đã bắt đầu trên một nền tảng máy bay chiến lược hoàn toàn mới.
Chi tiết vẫn chưa được công bố, nhưng những người trong ngành cho rằng nó sẽ có khả năng tàng hình tiên tiến, hệ thống điện tử hàng không do trí tuệ nhân tạo (AI) điều khiển và cấu hình dạng module để có tính linh hoạt tối đa.
Mẫu máy bay mới này nhằm mục đích vượt qua các công nghệ hiện tại và đảm bảo sức mạnh không quân của Nga vẫn có khả năng cạnh tranh trong nhiều thập kỷ tới.
Minh Đức (Theo Bulgarian Military)
* Mời bạn đọc vào chuyên mục Tham khảo thêm
