Cuộc đua sáng tạo của báo chí để chinh phục trái tim độc giả Gen Z

Chiều 19/6, tại phiên thảo luận với chủ đề “Chinh phục độc giả Gen Z: Giải mã công thức thành công” trong khuôn khổ Diễn đàn Báo chí toàn quốc lần thứ II năm 2025, nhà báo Phùng Công Sưởng - Tổng Biên tập Báo Tiền Phong cho rằng Gen Z (1996-2012) là thế hệ đầu tiên lớn lên trong môi trường kỹ thuật số, gắn bó với internet, điện thoại thông minh và mạng xã hội, do đó cách tiếp cận thông tin của Gen Z có nhiều khác biệt. 

“Có định kiến cho rằng Gen Z không đọc báo, nhưng thực tế là họ vẫn đọc, chỉ là theo cách “nạp thông tin” rất khác biệt, nhanh, trực quan, giàu cảm xúc. Thách thức của báo chí hôm nay không nằm ở việc giữ chân độc giả cũ, mà là làm sao để chạm tới trái tim và thói quen của độc giả trẻ”, nhà báo Phùng Công Sưởng nhận định.

Gen Z hiện chiếm khoảng 32% dân số và dự báo sẽ trở thành nhóm nhân khẩu học lớn nhất vào năm 2032. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, đây là nhóm độc giả có xu hướng tiêu thụ thông tin rất nhanh, chủ yếu qua video ngắn trên TikTok, Instagram Reels, YouTube Shorts, Facebook Reels… Vì thế, báo chí, truyền thông cần chú trọng đến nhóm đối tượng này nếu không muốn bị tụt hậu và đây sẽ là bài toán đặt ra cho các tòa soạn. 

Trong tương lai, Gen Z sẽ là lực lượng lớn nhất, tạo sức mạnh lớn nhất, và không một ngành kinh doanh nào có thể bỏ qua, kể cả ngành báo chí truyền thông.

Cũng đặt báo chí trong bối cảnh cần phải thích ứng, nhà báo Ngô Việt Anh - Giám đốc Trung tâm Phát triển truyền thông Báo Nhân Dân khẳng định: “Tính sáng tạo đang là vấn đề sống còn của báo chí” và việc ứng dụng công nghệ để xây dựng sản phẩm báo chí không còn là lựa chọn mà là hướng đi bắt buộc nếu muốn “tiếp tục tồn tại trong môi trường truyền thông mới”.

“Một năm, có hàng triệu học sinh, sinh viên tìm hiểu về các nội dung liên quan đến Chủ tịch Hồ Chí Minh, chủ nghĩa xã hội. Các bạn sẽ tìm kiếm thông tin, và báo Nhân Dân thể hiện các vấn đề này một cách trực quan, thu hút bạn đọc trẻ”, ông Việt Anh nói.

Ở góc độ một cơ quan báo chí đặc thù, nhà báo Nguyễn Hồng Hải - Phó Tổng Biên tập Báo Quân đội Nhân dân, cho rằng Gen Z không chỉ là nhóm công chúng ngoài xã hội mà còn hiện diện ngày càng đông trong lực lượng quân đội. Và họ rất "khó tính", có khả năng lọc thông tin cực nhanh, nhạy bén với hình ảnh, thẩm mỹ và tính xác thực.

Do đó, nếu một tờ báo, một chuyên mục nào đó có thông tin không trung thực, khách quan, thì gần như các bạn Gen Z sẽ quay lưng, không bao giờ trở lại.

“Muốn chinh phục Gen Z, báo chí không chỉ cần nội dung hấp dẫn mà còn phải đổi mới về hình thức thể hiện, đầu tư cho hình ảnh, video, đồ họa bắt mắt, hiện đại”, ông chia sẻ.

Nhà báo Nguyễn Hồng Hải - Phó Tổng Biên tập Báo Quân đội Nhân dân

Đưa ra góc nhìn từ đào tạo và nghiên cứu truyền thông, TS. Ngô Bích Ngọc - Trưởng khoa Truyền thông Đa phương tiện, Đại học Swinburne Việt Nam, cho rằng các toà soạn cần thay đổi tư duy vận hành, từ người làm nội dung đơn thuần thành người xây dựng thương hiệu.

“Tòa soạn cần xem mình là một thương hiệu và Gen Z là khách hàng. Muốn chinh phục được họ, cần xây dựng chân dung độc giả, hiểu hành vi truyền thông, từ đó đưa ra chiến lược nội dung cụ thể, phù hợp với từng nền tảng”, bà nói.

TS. Ngô Bích Ngọc cũng gợi ý rằng trong thời gian tới, video ngắn sẽ là “cửa ngõ” quan trọng để kết nối với Gen Z. Những sản phẩm này cần bảo đảm 3 yếu tố: nhanh – súc tích – chạm cảm xúc.

“Điều cần thiết là phải thấu hiểu đặc điểm Gen Z và các hành vi của họ, xây dựng và gìn giữ thương hiệu của báo chí để tạo niềm tin trong độc giả trẻ”, bà Ngọc nhấn mạnh.

Quỳnh Chi