Warren Buffett - huyền thoại đầu tư, người nhiều lần góp mặt trong top 10 Forbes Billionaires từ lâu đã trở thành biểu tượng của trí tuệ tài chính. Đặc biệt, ông cũng là cái tên hiếm hoi trong top 50 tỷ phú thế giới không dựa vào sản xuất kinh doanh, mà gần như hoàn toàn tích lũy tài sản nhờ đầu tư chứng khoán.
Một con người như vậy sẽ dạy con cái về quản lý tiền bạc ra sao? Câu trả lời đã được hé lộ trong cuốn “Những lời khuyên cả đời của Buffett dành cho con”. Trong số đó, có một bài học quan trọng được Warren Buffett nhấn mạnh: người nghèo thường tỏ ra “hào phóng” ở 3 khía cạnh, còn người giàu chỉ cười trừ bỏ qua.
Người giàu không “hào phóng” trong việc chi tiền
Năm 2008, khi vượt qua Bill Gates để trở thành người giàu nhất thế giới, Buffett nói: “Lý do tôi vượt Gates là vì tôi tiêu ít hơn. Đó chính là phần thưởng cho tính tiết kiệm.”
Thực tế, càng giàu có, con người thường càng thận trọng trong chi tiêu. Từ chuyện doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, chủ doanh nghiệp chọn quán ăn bình dân thay vì nhà hàng sang trọng, tất cả đều phản ánh tư duy rằng chi tiêu phải hợp lý và có giá trị.
Ngược lại, nhiều người thu nhập trung bình lại rất “hào phóng”. Khi đi ăn, họ luôn tranh phần trả tiền, đi siêu thị gặp bạn bè cũng muốn thanh toán hộ, thậm chí đi chơi cùng bạn cũng giành phần bao trọn. Phần nhiều xuất phát từ tâm lý muốn chứng minh mình “không keo kiệt”.
Buffett lại dạy con: “Hãy học cách dùng 40 xu mua món đồ trị giá 1 USD.” Đây không chỉ là tiết kiệm, mà là triết lý tài chính: tiền không chỉ để tiêu, mà để sử dụng một cách sinh lợi.
Trong kinh tế học, có khái niệm ROI (Return on Investment - Tỷ suất sinh lời). Với cùng một khoản đầu tư, đầu ra càng lớn, ROI càng cao. Đó là điều người giàu luôn theo đuổi. Vì vậy, họ có vẻ “keo kiệt” khi chi tiêu, nhưng thực chất là biết cách để đồng tiền làm việc cho mình.
Người giàu không “hào phóng” trong việc dành thời gian
Trong đời sống, ta thường thấy có người bận rộn nhưng chỉ cần ai nhờ vả là sẵn sàng bỏ việc riêng để giúp. Ngược lại, giới giàu có, doanh nhân thành đạt lại cân nhắc rất kỹ khi ai đó muốn nhờ họ.
Điều này xuất phát từ nhận thức khác biệt về giá trị thời gian. Người nghèo thường sẵn sàng bỏ hàng giờ cho những buổi tụ tập vui chơi, những buổi nói chuyện phiếm vô thưởng vô phạt. Ngược lại, người giàu sẽ đổi lấy khoảng thời gian quý giá có thể dành cho quyết định, học hỏi hay sáng tạo.
Warren Buffett từng nhấn mạnh: “Thời gian là bạn của người xuất chúng, nhưng lại là kẻ thù của kẻ tầm thường.” Người giàu hiểu rằng, thời gian không thể mua lại, nên luôn dùng nó cho những việc có ý nghĩa và sinh lợi dài hạn.
Người giàu không “hào phóng” trong việc phân tán sự chú ý
Khía cạnh thứ ba nằm ở sự hào phóng trong việc phân tán sự chú ý. Một hiện tượng dễ nhận thấy là những người thu nhập cao thường chỉ tập trung vào công việc và tài sản của chính mình, chăm tìm kiếm cơ hội phát triển. Tuy nhiên, không ít người thu nhập thấp hơn lại thường bận rộn bàn tán về xe sang, nhà lầu hay hàng hiệu. Sự quan tâm của họ đổ dồn vào tin tức quốc tế, chuyện showbiz hay các tin đồn trên mạng xã hội.
Lý do đơn giản là khi sự chú ý bị phân tán vào những việc không liên quan, năng lượng dành cho công việc thực sự tạo ra giá trị sẽ giảm đi. Trong khi đó, người giàu vì bận rộn, ít quan tâm đến những chuyện ngoài lề, nên giữ được sự tập trung. Chính sự tập trung này tạo ra tiến bộ, rồi hình thành vòng tròn tích cực: càng tập trung thì càng tiến bộ, càng tiến bộ thì càng thành công.
Từ những quan sát và trải nghiệm của Warren Buffett, có thể thấy ông không muốn con cái mình trở thành nô lệ của đồng tiền, mà phải là chủ nhân của đồng tiền. Điều này chỉ có thể đạt được nếu trẻ sớm học cách sử dụng tiền một cách thông minh, biết trân trọng thời gian và đặt sự chú ý vào những điều mang lại giá trị thật sự.
Nhìn từ bài học này, có thể thấy giàu có không phải là kết quả của sự may mắn, mà là hệ quả tất yếu của cách tư duy và hành xử đúng đắn. Không phải giàu rồi mới biết tính toán, mà chính vì biết tính toán đúng chỗ, người ta mới trở nên giàu có.
(Theo Toutiao)