Tôi từng nghĩ chỉ cần tiết kiệm đều là đủ. Nhưng rồi sau vài năm nhìn lại, tôi hiểu: giữ tiền không chỉ là tiết kiệm – mà là biết “giữ – chia – dự”.
Ba chữ này đã thay đổi hoàn toàn cách tôi nhìn về tiền, về tuổi trung niên, và cả sự bình an trong tương lai.
1. Giữ – Không phải cất, mà là kiểm soát
Ở tuổi 40–50, nhiều người vẫn “giữ tiền” theo bản năng: có dư thì gửi ngân hàng, không dư thì… thôi.
Nhưng “giữ” thật sự không phải là cất, mà là kiểm soát.
Tôi từng để lương về rồi chi dần, không ghi chép, không theo dõi. Chỉ đến khi chậm lương hoặc có việc đột xuất, tôi mới cuống cuồng tự hỏi: “Tiền mình đi đâu hết rồi?”.
Sau này, tôi áp dụng quy tắc đơn giản:
- Mỗi tháng chia thu nhập thành 3 phần rõ ràng: Chi tiêu – Tiết kiệm – Dự phòng.
- Ghi lại ít nhất 5 khoản lớn nhất mình đã chi – dù chỉ 2 phút/tuần.
Chỉ thay đổi nhỏ này thôi, tôi nhận ra mình không còn lãng phí vì quên, vì bốc đồng hay vì “thấy rẻ thì mua.” Khi bạn kiểm soát được tiền, bạn cũng kiểm soát được tâm thế.
“Giữ” không phải để khư khư, mà để biết rõ: mình có gì, cần gì, và nên dừng ở đâu.
2. Chia – Đừng để tiền nằm yên, hãy cho nó nhiệm vụ
Ở tuổi trung niên, nếu chỉ “giữ” mà không “chia”, tiền sẽ đứng im – còn cuộc sống thì vẫn cuốn bạn đi.
Tôi từng gửi toàn bộ tiền vào một sổ tiết kiệm chung, nghĩ như thế là an toàn.
Nhưng khi con cần học thêm, bố mẹ bệnh, hay muốn đầu tư nhỏ, tôi lại phải tất toán sổ, phí phạt, rồi cảm giác “mất kiểm soát” quay lại.
Từ đó, tôi học cách CHIA tiền theo mục tiêu, chứ không chia theo cảm tính:
| Mục tiêu | Tỷ lệ thu nhập/tháng | Ghi chú |
|---|---|---|
| Chi tiêu thiết yếu | 50% | Ăn uống, sinh hoạt, con cái |
| Tiết kiệm dài hạn | 20% | Sổ riêng hoặc vàng |
| Dự phòng khẩn cấp | 15% | Phòng khi mất việc, bệnh tật |
| Quỹ riêng bản thân | 10% | Sức khỏe, niềm vui nhỏ |
| Quỹ đầu tư nhỏ | 5% | Học kỹ năng, mua thiết bị, v.v. |
Việc chia nhỏ giúp tôi biết rõ tiền mình đang “làm gì”, thay vì chỉ biết “mình có bao nhiêu”. Mỗi quỹ có mục đích riêng, và tôi thấy mình chủ động hơn – dù thu nhập không tăng.
“Chia tiền đúng cách giống như chia sức cho một cuộc chạy dài – có khi chậm hơn, nhưng chắc chắn đến đích”.
3. Dự – Dành sẵn cho những điều không báo trước
Ở tuổi 20, bạn có thể nghĩ “rủi ro” là điều xa xôi. Nhưng ở tuổi 40–50, một lần đau ốm, một lần công ty cắt giảm, một khoản học phí bất ngờ… đều có thể khiến tài chính đảo lộn.
Tôi từng có 3 tháng mất ngủ chỉ vì bố nhập viện đột xuất, tiền viện phí gần bằng nửa năm lương.
Từ đó, tôi đặt nguyên tắc “3 tháng bình yên”: Phải có đủ tiền mặt hoặc tiền gửi ngắn hạn để sống tối thiểu 3 tháng nếu nguồn thu bị cắt.
Ban đầu khó, nhưng tôi bắt đầu nhỏ – 300.000 đồng/tuần – và chỉ sau 1 năm, tôi có gần 16 triệu.
Không nhiều, nhưng đủ để tôi thấy mình có chỗ dựa, không hoảng loạn nếu có chuyện bất ngờ.
“Dự” không chỉ là chuẩn bị cho biến cố, mà còn là một cách tôn trọng chính mình trong tương lai.
Kết luận: Ba chữ nhỏ – một sự an tâm lớn
Khi còn trẻ, tôi chỉ nghĩ đến “kiếm thêm”. Còn bây giờ, tôi học cách “giữ đúng.”
Ba chữ Giữ – Chia – Dự nghe đơn giản, nhưng lại là nền tảng giúp tuổi trung niên sống an mà không sợ thiếu, tiêu vừa mà vẫn đủ.
Ở tuổi trung niên, giàu không phải là có nhiều tiền, mà là biết để tiền phục vụ cuộc sống – chứ không để cuộc sống xoay quanh tiền.
Tóm tắt 3 chữ vàng:
| Chữ | Ý nghĩa | Thực hành |
|---|---|---|
| Giữ | Kiểm soát dòng tiền, tránh chi vô thức | Ghi lại 5 khoản lớn nhất mỗi tháng |
| Chia | Phân bổ tiền cho từng mục tiêu cụ thể | Tạo ít nhất 3 quỹ: thiết yếu – dự phòng – bản thân |
| Dự | Dành sẵn cho rủi ro và tương lai | Tiết kiệm 300.000–500.000đ/tuần, hướng tới quỹ 3 tháng sinh hoạt |