Ảnh minh họa
Theo MBC News, một ngày, tài khoản ngân hàng bỗng nhận được tiền từ người lạ. Ngay sau đó, toàn bộ giao dịch bị ngừng lại, lương không thể rút, thẻ ngân hàng bị khóa, thậm chí trong ba năm không được mở tài khoản mới. Đó là kịch bản mà ngày càng nhiều người dân Hàn Quốc gặp phải vì một chiêu lừa mới được gọi là “đóng băng tài khoản”.
Tháng trước, anh Kim Tae-hyung nhận được một cuộc gọi từ số lạ. Đầu dây bên kia là một giọng nói đầy đe dọa: “Nếu anh không chuyển tiền ngay, tôi sẽ làm đóng băng toàn bộ tài khoản của anh.” Anh Kim tưởng chỉ là trò đùa nên cúp máy. Nhưng sau đó, những cuộc gọi ẩn số liên tục đến, khiến anh bắt đầu cảm thấy bất an.
Sáng hôm đó, tài khoản ngân hàng của anh bất ngờ nhận được khoản tiền 3 triệu won (khoảng 54 triệu đồng), được gửi bởi một người tên Ahn Mo – hoàn toàn xa lạ với anh. Đến chiều anh nhận được thông báo từ ngân hàng: tài khoản của anh bị phong tỏa do liên quan đến vụ lừa đảo tài chính.
Khi đến ngân hàng tìm hiểu, nhân viên cho biết một phần tiền bị đánh cắp trong vụ voice phishing (lừa đảo qua điện thoại) đã được chuyển từ tài khoản của nạn nhân thật sang tài khoản của anh Kim. Theo quy định, bất cứ tài khoản nào có giao dịch với tài khoản tội phạm đều sẽ bị tạm ngừng hoạt động để phục vụ điều tra.
Đây chính là mấu chốt của thủ đoạn “đóng băng tài khoản”. Kẻ xấu lợi dụng cơ chế bảo vệ nạn nhân của ngân hàng để đe dọa, tống tiền người vô can. Chúng gửi tiền nhỏ vào tài khoản, sau đó dùng thông tin đó để báo cáo với ngân hàng hoặc cảnh sát rằng tài khoản này liên quan đến tội phạm. Ngân hàng buộc phải khóa tài khoản để điều tra, khiến chủ tài khoản rơi vào cảnh khốn đốn.
Với anh Kim, hậu quả rất nghiêm trọng: tài khoản nhận lương hàng tháng bị khóa, không thể giao dịch, và theo quy định, trong 2 năm tới anh không được mở tài khoản mới hay phát hành thẻ ATM.
“Ngân hàng nói nếu tôi không có bằng chứng bị đe dọa thì họ không thể giúp gì. Tôi thật sự tuyệt vọng,” anh Kim kể. “Kẻ xấu tạo ra nạn nhân như tôi để rồi tiếp tục dùng chúng tôi làm mồi cho các vụ tống tiền khác.”
Sau nhiều lần gửi đơn, anh Kim chỉ được Cơ quan Giám sát Tài chính cho phép sử dụng trực tiếp một tài khoản khác tại quầy, còn mọi dịch vụ online vẫn bị chặn.
Theo quy định hiện hành, nếu chủ tài khoản không thể chứng minh mình vô can, thì tài khoản sẽ bị phong tỏa cho đến khi cuộc điều tra kết thúc hoặc người bị hại trong vụ lừa đảo rút đơn yêu cầu bồi hoàn. Thời gian này có thể kéo dài nhiều tháng, thậm chí cả năm.
Năm 2024, Hàn Quốc đã sửa đổi luật để giảm thiểu thiệt hại cho người vô tội: cho phép duy trì các giao dịch hợp pháp ngoại trừ phần tiền nghi ngờ có liên quan đến tội phạm. Tuy nhiên, trên thực tế, việc này vẫn phụ thuộc hoàn toàn vào quyết định của từng ngân hàng.
Luật sư Lee Jae-hong nhận định: “Các tổ chức tài chính vẫn còn quá thận trọng. Họ sợ rủi ro nên thường chọn cách phong tỏa toàn bộ tài khoản. Điều này lại khiến nhiều người dân vô tội chịu thiệt.”
Các chuyên gia khuyến cáo người dân nếu nhận được cuộc gọi hay tin nhắn đe dọa kiểu “đóng băng tài khoản” phải lưu lại mọi bằng chứng – từ ghi âm đến ảnh chụp màn hình – để nộp cho cảnh sát hoặc ngân hàng. Quan trọng nhất, tuyệt đối không được chuyển tiền cho kẻ đe dọa, bởi chúng hoàn toàn không có quyền khóa hay mở tài khoản.