Hé lộ địa điểm đặt 3 lò phản ứng hạt nhân Rolls-Royce

Chính phủ Anh vừa thông báo rằng địa điểm Wylfa trên đảo Anglesey, Bắc Wales, sẽ là nơi đặt ít nhất 3 lò phản ứng hạt nhân module nhỏ (SMR) do Rolls-Royce thiết kế trong khuôn khổ dự án SMR đầu tiên của quốc gia này.

Nằm bên bờ biển Bắc Wales, Wylfa từng là địa điểm đặt nhà máy điện hạt nhân Magnox lớn nhất và cuối cùng của Anh, vận hành từ 1971 đến 2015. Magnox là lò phản ứng làm mát bằng khí thế hệ I.

Sau khi quá trình tháo dỡ nhiên liệu hoàn tất vào năm 2019 và Hitachi rút khỏi dự án Wylfa Newydd năm 2019, địa điểm này tưởng chừng bị lãng quên.

Vào tháng 3/2024, chính phủ Anh thông báo rằng đã đạt được thỏa thuận mua lại các địa điểm do Hitachi sở hữu để xây dựng nhà máy điện hạt nhân mới tại Wylfa và Oldbury-on-Severn ở Tây Nam đất nước. Đây là lần đầu tiên chính phủ mua đất cho các nhà máy điện hạt nhân mới kể từ những năm 1960.

Theo Rolls-Royce, 2 địa điểm này dự kiến sẽ được ưu tiên cho các nhà máy điện hạt nhân mới khi Vương quốc Anh tìm cách mở rộng công suất năng lượng hạt nhân. Trong đó, Wylfa được xác định là địa điểm tiềm năng ưu tiên cho các nhà máy SMR.

Hình ảnh trực quan kỹ thuật số về loại lò phản ứng hạt nhân module nhỏ (SMR) mà Rolls-Royce SMR dự kiến xây dựng cho Wylfa. Ảnh: The Guardian

Rolls-Royce đã so sánh các địa điểm này với một bộ tiêu chí đánh giá cho phép các nhà máy đi vào hoạt động vào đầu những năm 2030, bao gồm: dữ liệu địa kỹ thuật hiện có, kết nối lưới điện đầy đủ và một địa điểm đủ lớn để triển khai nhiều SMR.

Vào tháng 6/2025, Rolls-Royce SMR đã được chính phủ Anh lựa chọn là công nghệ ưu tiên cho dự án SMR đầu tiên của nước này, với mục tiêu ký kết hợp đồng vào cuối năm nay và thành lập một công ty phát triển. Quyết định đầu tư cuối cùng dự kiến sẽ được đưa ra vào năm 2029.

"Anh từng là quốc gia dẫn đầu thế giới về năng lượng hạt nhân, nhưng nhiều năm bị bỏ bê và trì trệ đã khiến những nơi như Anglesey bị bỏ rơi và tụt hậu", Thủ tướng Anh Keir Starmer cho biết.

"Ngày nay, điều đó đã thay đổi. Chúng tôi đang sử dụng tất cả các công cụ sẵn có trong kho vũ khí của mình – cắt giảm thủ tục hành chính, thay đổi luật quy hoạch và hỗ trợ tăng trưởng – để triển khai lò phản ứng SMR đầu tiên của đất nước tại Bắc Wales".

Rolls-Royce SMR là thiết kế lò phản ứng nước áp lực nhỏ công suất 470 MWe. Nó sẽ cung cấp điện năng nền ổn định trong ít nhất 60 năm. 90% lò SMR – kích thước khoảng 16 mét x 4 mét – sẽ được chế tạo tại nhà máy. Theo đó, công việc tại hiện trường chỉ bao gồm việc lắp ráp các module được chế tạo sẵn và đã được kiểm tra trước, giúp giảm đáng kể rủi ro dự án và có khả năng rút ngắn đáng kể tiến độ xây dựng.

"Đây là bước đầu tiên trong cam kết 100 năm về năng lượng sạch và đổi mới tại Wylfa", ông Chris Cholerton, CEO Rolls-Royce SMR.

Theo chính phủ Anh, dự án SMR dự kiến sẽ tạo ra tới 3.000 việc làm chất lượng cho cộng đồng địa phương trong giai đoạn xây dựng đỉnh điểm, với nguồn vốn đầu tư cơ sở hạ tầng lên tới hàng tỷ bảng Anh.

Tập đoàn Năng lượng Hạt nhân Great British (GBE-N) sẽ bắt đầu hoạt động tại địa điểm này vào năm 2026 với mục tiêu các lò phản ứng hạt nhân nhỏ của Wylfa sẽ cung cấp điện cho lưới điện từ giữa những năm 2030.

Chính phủ Anh đặt mục tiêu tăng công suất năng lượng hạt nhân lên 24 GW vào năm 2050, với sự kết hợp giữa các nhà máy quy mô lớn truyền thống và các lò SMR tiên tiến.

Minh Đức (Theo Interesting Engineering, WNN)