Bồi thường dự án lớn tại Hà Nội: Có nên ấn định mức gấp 2 lần?

Sáng 8/12, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai các dự án lớn tại địa bàn Thủ đô.

Góp ý vào dự thảo Nghị quyết, đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) đồng tình với chủ trương cần ban hành Nghị quyết thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô một cách thông thoáng, thuận lợi để thu hút được các nguồn lực đầu tư tối ưu nhất.

Bên cạnh đó, đại biểu Hoàng Văn Cường cũng hoàn toàn đồng tình với quy định về các biện pháp cải tạo, chỉnh trang, tái thiết khu vực đô thị khi đã có trên 75% số chủ sở hữu nhà và người sử dụng 75% diện tích đất khu vực cải tạo đồng thuận; và được phép quyết định các chỉ tiêu quy hoạch, kiến trúc, dân số.

Theo ông, nếu không có cơ chế này thì không thể cải tạo được các khu chung cư cũ xuống cấp, mất an toàn, không có lối thoát nạn khi cháy nổ.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Ảnh: Media Quốc hội).

Ngoài ra, đại biểu đoàn Hà Nội cũng đề nghị xem lại quy hoạch khu vực nội đô lịch sử chỉ bao gồm những khu cần bảo tồn, gìn giữ các giá trị lịch sử, như khu vực Ba Đình, Hồ Tây và khu vực phố cổ - những khu vực này thì không được phép xây cao tầng nên không thể tăng mật độ dân số.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, việc quy hoạch cả quận Hai Bà Trưng và Đống Đa (cũ), nơi có rất nhiều khu chung cư cũ, nhà thấp tầng cần cải tạo vào khu nội đô lịch sử là không chỉ tự "trói mình" để hôm nay phải xin cơ chế để cải tạo mà còn đang "trói buộc" người dân trong khu vực này gặp khó khăn trong cải tạo, xây dựng nhà vì nằm trong khu vực nội đô lịch sử.

Đồng tình với đề xuất có chính sách bồi thường thỏa đáng cho người dân khi thực hiện các dự án quan trọng, tuy nhiên, ông Cường cũng đồng tình với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế - Tài chính là không nên quy định mức bồi thường gấp 2 lần so với mức quy định. Bởi lẽ, mức quy định bao nhiêu là do thành phố tự quyết định theo hệ số K ở từng vị trí nhân với bảng giá đất.

"Nếu muốn bồi thường bao nhiêu lần thì thành phố tự quyết định hệ số K bằng bấy nhiêu lần. Hơn nữa, Luật Thủ đô cũng đã quy định thành phố tự quyết định chính sách bồi thường, hỗ trợ cho người dân khi cải tạo chỉnh trang đô thị", ông Cường nêu rõ.

Đại biểu Trịnh Xuân An (Ảnh: Media Quốc hội).

Đồng tình, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) cho rằng, qua rà soát các nghị quyết về cơ chế đặc thù đang áp dụng tại nhiều địa phương, chúng ta đã cho phép các tỉnh vận dụng bảng giá đất và hệ số hệ số K.

Theo ông An, nếu quy định "gấp 2 lần" đưa vào nghị quyết của Hà Nội thì trong một số trường hợp, mức này có thể thấp hơn hoặc làm hạn chế quyền chủ động của địa phương, bởi khi nhân hệ số K, giá có thể đạt 3 - 4 lần, thậm chí 5 lần nếu phù hợp thực tiễn.

"Vì vậy, tôi đề nghị không nên ràng buộc cứng mức 2 lần mà nên giao cho thành phố vận dụng bảng giá và hệ số K cho phù hợp thực tế, bảo đảm hài hòa lợi ích người dân và Nhà nước", ông An góp ý.

Tại Điều 7, khoản 5 dự thảo Nghị quyết đề cập việc giao đất trong trường hợp chưa có giá đất, đại biểu đề nghị rà soát chặt chẽ quy định này để bảo đảm an toàn pháp lý và khả thi khi triển khai.

Theo phân tích của đại biểu, thực tế cho thấy giá đất chỉ có thể xác định sau khi hoàn thành công tác kiểm đếm, phê duyệt và quyết toán. Nếu đất được đưa vào thế chấp vay vốn khi chưa có giá cụ thể sẽ phát sinh rủi ro lớn, gây khó khăn cho công tác tín dụng cũng như thanh quyết toán.

Về cơ chế huy động nguồn lực, dự thảo hiện mới đề cập đến tín dụng, theo đại biểu như vậy còn quá hẹp bởi quan hệ tín dụng chỉ là một phần của bức tranh tài chính. Đại biểu đề nghị mở rộng phạm vi sang trái phiếu, các quỹ đầu tư và các hình thức huy động vốn hợp pháp khác, đồng thời chỉ nên quy định nguyên tắc chung.

"Việc đàm phán cụ thể với ngân hàng hay tổ chức tài chính sẽ do thành phố và chủ đầu tư thực hiện. Quy định rộng hơn sẽ tạo không gian linh hoạt để thu hút nguồn lực xã hội", ông An nói.