Đột phá phân cấp, phân quyền - Bài 4: Xây dựng chính quyền đô thị tinh gọn, hiệu quả

Phân cấp nhiều lĩnh vực quan trọng

Trên cơ sở kế thừa những kết quả phân cấp, ủy quyền giai đoạn 2016-2020, Đề án số 7796 phân cấp, ủy quyền quản lý nhà nước gắn với thí điểm mô hình tổ chức chính quyền đô thị giai đoạn 2021 - 2026 đã được UBND TP Đà Nẵng mở rộng phạm vi. Trong đó, bổ sung nội dung về nguyên tắc, quan điểm, định hướng các lĩnh vực ủy quyền quản lý nhà nước giữa UBND TP, chủ tịch UBND TP với sở, ngành, quận, huyện nhằm tăng tính chủ động, trách nhiệm của thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, địa phương để tăng hiệu quả vận hành bộ máy hành chính nhà nước.

UBND TP Đà Nẵng cho biết, đã phân cấp 5 lĩnh vực trọng tâm, gồm: Tổ chức bộ máy, nhân sự; Đầu tư; Quản lý đô thị; Tài chính ngân sách và Quản lý đất đai . Có 18 nội dung phân cấp theo đề án, đến nay đã được UBND TP, các quận huyện, sở ngành hoàn thành.

Trong đó, lĩnh vực tổ chức bộ máy, nhân sự đã phân cấp việc quyết định thành lập, tổ chức lại, giải thể phòng chuyên môn thuộc UBND quận, huyện. Phân cấp việc nâng bậc lương trước thời hạn đối với cán bộ, công chức, viên chức, cũng như tiếp nhận vào làm viên chức tại đơn vị sự nghiệp; tổ chức tuyển dụng công chức... Đến nay, các nội dung phân cấp đã tạo chủ động cho thủ trưởng các cơ quan chuyên môn, đơn vị sự nghiệp và chủ tịch UBND quận, huyện.

Trong lĩnh vực quản lý đất đai, Đà Nẵng đã phân cấp UBND quận, huyện quyết định chất lượng nhà, vật kiến trúc, kho tàng, bến bãi, các công trình xây dựng khác không phải là nhà ở, công trình phục vụ sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân. Đồng thời, quận, huyện được phê duyệt bồi thường cho việc di chuyển công trình văn hóa, di tích lịch sử, nghĩa trang liệt sĩ, nhà thờ, đình, chùa, am, miếu do địa phương quản lý.

Cùng với đó, chính quyền TP Đà Nẵng đã thực hiện việc ủy quyền 73 nội dung trên 6 lĩnh vực trọng tâm, gồm: Đô thị; Kinh tế - ngân sách, dự án; Tài nguyên môi trường, đất đai; Tổ chức bộ máy, biên chế; Văn hóa - xã hội, thông tin, khoa học và công nghệ; Tư pháp và các lĩnh vực khác. UBND TP Đà Nẵng cho biết, đến nay 73/73 nội dung ủy quyền và 19 nội dung mở rộng theo đề án đã hoàn thành.

Rút ngắn ngày làm việc

Phường Nại Hiên Đông (quận Sơn Trà) là địa bàn đông dân và có số block chung cư nhà ở xã hội nhiều nhất Đà Nẵng. Việc thành lập Ban quản trị chung cư theo luật nhiều năm qua gặp nhiều khó khăn. Thực hiện đề án, UBND quận Sơn Trà đã có quyết định phân cấp, ủy quyền cho UBND phường Nại Hiên Đông thực hiện việc này.

Chỉ riêng trong năm 2024, từ sau khi có quyết định về việc ủy quyền công nhận Ban quản trị chung cư, trên địa bàn phường đã có 8/10 chung cư thành lập được ban quản trị và đi vào hoạt động. Qua đó, vai trò quản lý, điều hành của UBND phường được nâng cao, công việc thuận tiện hơn.

Ông Hồ Tấn Phước, Phó chủ tịch UBND phường Nại Hiên Đông cho biết: Việc phân cấp, giao quyền về cho cơ sở thực hiện các công việc hành chính giúp người dân cũng như địa phương thuận lợi rất nhiều.

Ông Phước lấy ví dụ, trước đây người dân muốn cấp số nhà, phải gửi hồ sơ lên phường. Sau đó, phường làm tờ trình lên quận, quận giao phòng Quản lý đô thị tham mưu, rồi mới ra quyết định công nhận. Nhưng nay, khi được phân cấp, ủy quyền, người dân chỉ cần mang hồ sơ đến trụ sở phường, đầy đủ hồ sơ thì phường ra quyết định công nhận, thiếu sẽ hướng dẫn bổ sung. Hồ sơ không còn phải lòng vòng mất nhiều thời gian như trước đây.

Ông Hoàng Sơn Trà, Chủ tịch UBND quận Sơn Trà chia sẻ, việc phân cấp, ủy quyền các công việc thực tế tại địa phương đã góp phần cải cách thủ tục hành chính theo hướng thuận lợi cho dân. Quận chỉ đạo các địa phương phải theo dõi, giám sát các phần việc cụ thể đã được phân cấp, ủy quyền, nếu có vướng mắc phải lập tức báo cáo để có nghiên cứu điều chỉnh.

Người dân đến làm thủ tục tại UBND phường Nại Hiên Đông (quận Sơn Trà, Đà Nẵng). Ảnh: Nguyễn Thành

“Quan điểm của quận khi phân cấp ủy quyền về cơ sở là phải sát thực tế. Những công việc gì có lợi cho dân, cho doanh nghiệp thì phải đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền. Việc này sẽ giảm thời gian, trình tự thủ tục, tránh phiền hà cho người dân, cho doanh nghiệp.

Không nên để dân, doanh nghiệp tốn thời gian vì những trình tự thủ tục không đáng có, trong khi cơ sở đủ chức năng, thẩm quyền quyết định và tự chịu trách nhiệm về nhiệm vụ đã được phân cấp, ủy quyền”, ông Trà cho biết.

Đánh giá về hiệu quả trong việc phân cấp, ủy quyền cho các sở ngành, quận huyện, ông Lê Trung Chinh, Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng cho biết: Trong tổng số 116 nội dung phân cấp, ủy quyền, có 25 nội dung phân cấp, ủy quyền chưa phát sinh hồ sơ trên thực tế. Có 14 nội dung phân cấp, ủy quyền không làm thay đổi khối lượng, thời gian xử lý công việc và 77 nội dung còn lại đã giúp giảm thủ tục, thời gian thực hiện.

“Quan điểm của quận khi phân cấp, ủy quyền về cơ sở là phải sát thực tế. Những công việc gì có lợi cho dân, cho doanh nghiệp thì phải đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền. Ông Hoàng Sơn Trà, Chủ tịch UBND quận Sơn Trà

Theo đó, tổng số lượng công việc của 116 nội dung các cơ quan, đơn vị nhận phân cấp, ủy quyền theo báo cáo thống kê trong năm 2022 là hơn 2.870 hồ sơ và năm 2023 là hơn 4.330 hồ sơ. Ước tính năm 2022 rút ngắn được 257 ngày làm việc và năm 2023 rút ngắn 481 ngày làm việc…

Trong năm 2022, ước tính thời gian tối thiểu mỗi hồ sơ thực hiện theo phân cấp, ủy quyền đã góp phần giảm tối thiểu hơn 5.700 giờ làm việc. Riêng năm 2023 giảm 8.600 giờ làm việc, tương đương với số giờ làm việc một năm của 4,5 người.

Thúc đẩy sự phát triển bền vững

Trong lĩnh vực đô thị, UBND TP Đà Nẵng đã ủy quyền Ban quản lý (BQL) Khu công nghệ cao và các khu công nghiệp Đà Nẵng thực hiện 2 nội dung liên quan điều chỉnh cục bộ quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết của các dự án đầu tư trong ranh giới các khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung.

Ông Vũ Quang Hùng, Trưởng BQL khu công nghệ cao và các khu công nghiệp Đà Nẵng cho biết: Việc ủy quyền đã thúc đẩy hiệu quả quản lý và giảm tải công việc cho UBND TP, giúp UBND TP tập trung vào các nhiệm vụ quan trọng hơn, giảm tải khối lượng công việc và áp lực lớn. BQL có chuyên môn sâu và hiểu biết rõ về các vấn đề liên quan đến quy hoạch và phát triển khu vực này, từ đó giúp nâng cao hiệu quả và chất lượng công tác quản lý.

Đà Nẵng đẩy mạnh việc phân cấp, ủy quyền trong lĩnh vực quản lý đô thị. Ảnh: Nguyễn Thành

Việc phân cấp thẩm quyền đã giúp đơn giản hóa và nhanh chóng hóa quá trình thẩm định, phê duyệt hồ sơ, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư thực hiện dự án. Việc ủy quyền giúp các nhà đầu tư hiểu rõ hơn về quy trình và các yêu cầu cần thiết, từ đó có sự chuẩn bị tốt hơn, giảm thiểu rủi ro.

“Việc ủy quyền đồng nghĩa với tăng cường trách nhiệm của BQL trong đảm bảo các quy hoạch và dự án được thực hiện đúng quy định, hiệu quả… Phân cấp và ủy quyền là một bước tiến quan trọng trong việc cải thiện hiệu quả quản lý và tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư. Điều này không chỉ giúp nâng cao năng lực quản lý của BQL mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững và toàn diện”, ông Hùng cho biết.

Ông Lê Phú Nguyện, Phó giám đốc Sở Nội vụ Đà Nẵng, cho biết: Phân cấp, ủy quyền đã góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý của thành phố. Phân cấp trên lĩnh vực đô thị được nhận định là sát với thực tế, tăng hiệu quả, chất lượng của đồ án quy hoạch tại địa phương. Phân cấp quản lý tổ chức bộ máy đã tạo điều kiện cho các địa phương chủ động về nhân sự theo vị trí việc làm.

Riêng các nội dung ủy quyền trên lĩnh vực quản lý đất đai gồm thu hồi đất và bố trí đất tái định cư đã giúp tăng thẩm quyền của chủ tịch Hội đồng giải phóng mặt bằng ở quận, huyện… từ đó rút ngắn quy trình, thời gian thực hiện việc trình UBND TP hỗ trợ đối với các hộ giải tỏa, tạo điều kiện thuận lợi để địa phương xử lý những vướng mắc khó khăn, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng các dự án.