Có những món đồ bạn tưởng là cần, nhưng thật ra chỉ là chiêu trò tiêu tiền được bày sẵn.
Hãy đọc kỹ để xem bạn đã từng “sa lưới” bao nhiêu lần.
1. Đồ dùng sinh hoạt ngày càng lắt nhắt: Chiêu trò khiến bạn tiêu nhiều hơn mà không hay
Ngày xưa giặt đồ chỉ cần một gói bột giặt là đủ. Còn bây giờ, để giặt xong mẻ quần áo, bạn phải cân nhắc đủ loại: Nước giặt, viên giặt, nước xả, nước tẩy, nước giặt đồ lót, nước giặt đồ em bé, nước khử mùi... Mỗi món đều được quảng cáo là “phải có” để quần áo sạch hơn, thơm hơn, an toàn hơn.
Thế là từ một nhu cầu đơn giản, việc giặt đồ biến thành một cuộc chạy đua mua sắm. Người tiêu dùng cứ thế mà rơi vào vòng xoáy tiêu dùng không hồi kết – mua càng nhiều càng thấy chưa đủ.
Sự thật là: Quần áo của chúng ta phần lớn không hỏng vì giặt, mà vì mặc chán, lỗi mốt, hay thay đổi vóc dáng. Chúng ta không thiếu đồ dùng, chỉ thiếu khả năng nhận diện đâu là nhu cầu thật, đâu là chiêu trò marketing.
2. Chiêu "dùng thử tháng đầu" – Bẫy ngọt như đường
“Miễn phí tháng đầu”, “giảm 90% khi đăng ký lần đầu”… nghe thì hấp dẫn nhưng lại là cú trượt dài trong chi tiêu nếu bạn quên hủy đăng ký tự động.
Nhiều nền tảng như ứng dụng đọc sách, xem phim, học tiếng Anh... gắn liền thử nghiệm với đăng ký gói trả phí. Khi bạn lơ là, tài khoản sẽ bị trừ tiền định kỳ – không ít người còn không nhận ra trong nhiều tháng liền.
Mẹo nhỏ: Sau khi đăng ký dùng thử, hãy vào cài đặt và tắt tự động gia hạn ngay lập tức. Hoặc dùng email phụ, thẻ phụ để không dính bẫy.
3. Đồ gia dụng “đẹp để ngắm” – Cái giá của thẩm mỹ phù phiếm
Máy ép chậm mini, nồi chiên không dầu màu pastel, máy làm sữa hạt, bếp lẩu mini, tủ lạnh để bàn... đều là những món “gây sốt” mạng xã hội.
Chúng đẹp, tiện dụng trên ảnh, nhưng trong thực tế lại chiếm chỗ, khó vệ sinh, hoặc không đáp ứng nhu cầu sử dụng lâu dài. Nhiều người mua xong vài tuần là cất vào góc bếp, để rồi biến thành “bảo tàng hàng đẹp”.
Bài học: Đừng mua vì cái đẹp. Mua vì nhu cầu thực tế và khả năng dùng lâu dài. Đẹp không thay thế được độ bền hay hiệu quả.
4. Tiêu dùng vì “nỗi sợ vô hình”
Ngành làm đẹp là nơi biểu hiện rõ nhất kiểu tiêu dùng vì sợ hãi: Sợ không trắng, sợ da lão hóa, sợ mỡ bụng, sợ già hơn bạn bè cùng tuổi…
Các thương hiệu mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, viện thẩm mỹ đều dựa vào nỗi sợ để kích cầu. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi: Nếu sản phẩm ấy thật sự hiệu quả như quảng cáo, tại sao bạn vẫn phải dùng mãi không ngừng?
Chốt lại: Làm đẹp có trách nhiệm là chăm sóc sức khỏe từ gốc, không chạy theo lời hứa ngắn hạn.
5. Sản phẩm chuyên dụng cho mẹ và bé – Gắn mác là giá tăng
Đồ dành cho mẹ và bé luôn có giá cao hơn vì đánh vào tâm lý “con phải dùng thứ tốt nhất”. Từ khăn lau, sữa tắm, máy tiệt trùng đến cả... nước mắm và xì dầu.
Bất cứ thứ gì được dán mác “dành riêng cho phụ nữ mang thai” hay “an toàn cho trẻ sơ sinh” đều dễ dàng đội giá lên gấp đôi, gấp ba.
Tuy nhiên, nhiều sản phẩm “cho bé” chỉ khác biệt ở bao bì và hương liệu dịu nhẹ, không đáng để đội giá gấp 3-4 lần so với hàng thông thường đạt chuẩn an toàn. Một chiếc máy sấy tóc bình thường và “máy sấy cho trẻ” khác nhau không là bao – chỉ có giá là khác biệt lớn nhất.
Gợi ý: Hãy đọc kỹ thành phần và chứng nhận an toàn thay vì chỉ nhìn vào nhãn “baby”. Đừng để tình yêu thương biến thành miếng mồi ngon cho nhà sản xuất.
6. Đồ dùng một lần – Tiện đấy, nhưng có đáng không?
Bạn đi du lịch và mang theo cả đống: Dép dùng một lần, bàn chải một lần, khăn giấy, ly giấy, đũa muỗng nhựa… Tưởng là sạch sẽ, nhưng lại là lãng phí tài chính và tài nguyên.
Chúng khiến túi hành lý nặng nề, chi phí đội lên, chưa kể còn tác động tiêu cực đến môi trường. Thậm chí chất lượng đồ dùng một lần còn kém, không an toàn như tưởng tượng.
Thay đổi nhỏ: Dùng đồ dùng cá nhân bền vững, gọn nhẹ – vừa tiết kiệm lại thân thiện với môi trường.
7. Sản phẩm trẻ em gắn mác phiên bản đặc biệt
Bút máy Doraemon, vở Elsa, ba lô Pikachu… tất cả đều là hàng quen thuộc với trẻ em, nhưng có giá cao gấp đôi, gấp ba sản phẩm tương tự không có hình.
Các thương hiệu tranh thủ cơn sốt phim hoạt hình, trò chơi để thổi giá, khiến nhiều phụ huynh nghĩ rằng “con mình thích thì phải chiều”.
Góc nhìn khác: Trẻ con dễ bị thu hút bởi hình ảnh nhưng nhanh chán. Đừng nuông chiều sở thích ngắn hạn bằng những món đồ dài hạn không tương xứng giá trị.
Không phải bạn tiêu xài hoang phí, mà bạn đang bị thao túng.
Khi chi tiêu bị dẫn dắt bởi nỗi sợ, xu hướng hay hình ảnh đẹp đẽ trên mạng xã hội, bạn sẽ luôn cảm thấy thiếu cái này, cần cái kia. Nhưng sự đầy đủ không đến từ ví tiền, mà từ sự tỉnh táo khi tiêu dùng.
